Banki nie chcą o tym wspominać — co mówią najnowsze statystyki w sprawach frankowych
Według najnowszych danych opublikowanych przez Ministerstwo Sprawiedliwości, w roku 2023 liczba spraw dotyczących kredytów pseudowalutowych powiększyła się o 24 787 w porównaniu z rokiem poprzednim, co stanowi wzrost o 37,5% rok do roku.
Sądy I instancji, czyli rejonowe i okręgowe, zarejestrowały 66 090 takich spraw w 2022 roku, podczas gdy w 2023 roku ich liczba wzrosła do 90 877. W tej liczbie zawarte są sprawy dotyczące kredytów związanych z kursem franka szwajcarskiego (89 638 w 2023 r., co stanowi 98,6% wszystkich spraw) oraz sprawy dotyczące kredytów związanych z innymi walutami obcymi (1 239 w 2023 r., co stanowi 1,4%).
W minionym roku zaobserwowano istotne zmiany dotyczące właściwości miejscowej sądów w sprawach frankowych. Od kwietnia ubiegłego roku frankowicze mogą składać pozwy jedynie do sądów właściwych dla swojego miejsca zamieszkania. Wprowadzone modyfikacje są już odnotowywane w statystykach sądowych. Sąd Okręgowy w Warszawie jako jedyny odnotował spadek liczby nowych spraw frankowych w 2023 roku. Natomiast pozostałe sądy odnotowały znaczne wzrosty tego typu postępowań, często sięgające nawet kilkaset procent w porównaniu z rokiem 2022. Największy wzrost procentowy miał miejsce w Sądzie Okręgowym w Tarnobrzegu, gdzie liczba nowych spraw frankowych zwiększyła się o 555,9% rok do roku.
Analizując dane z poprzednich lat, można zauważyć gwałtowny skok liczby nowych spraw w 2023 roku. W latach 2021 i 2022 do sądów trafiało nieco ponad 60 tysięcy spraw frankowych rocznie (w 2021 roku było ich 62 842, a w 2022 roku nieco więcej - 66 090). Lawinowy wzrost spraw frankowych dostrzec można było po raz pierwszy w 2020 roku, co można wiązać z głośnym wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie kredytu państwa Dziubak z końca 2019 roku. W 2020 roku sądy zarejestrowały 37 225 spraw frankowych, podczas gdy wcześniej rocznie wpływało do sądów 2 151 spraw (rok 2017), 7 212 spraw (rok 2018) oraz 11 563 spraw (rok 2019).
W minionym roku sądy okręgowe, które rozpatrują apelacje od wyroków sądów rejonowych, zarejestrowały 1 536 spraw dotyczących kredytów we frankach oraz 26 spraw dotyczących kredytów powiązanych z innymi walutami obcymi. Większość spraw frankowych trafia jednak do sądów apelacyjnych, które rozpatrują apelacje od wyroków sądów okręgowych. W 2023 roku sądy apelacyjne odnotowały wpływ 32 326 spraw dotyczących kredytów we frankach szwajcarskich oraz 73 spraw dotyczących kredytów waloryzowanych kursami innych walut obcych. Razem sądy II instancji odnotowały w 2023 roku wpływ 33 961 spraw dotyczących kredytów we frankach i innych walutach. Najwięcej tego rodzaju spraw trafiło do Sądu Apelacyjnego w Warszawie (8 893).
W kwietniu 2023 roku doszło do wprowadzenia zmian w Kodeksie postępowania cywilnego, które zmodyfikowały właściwość miejscową sądów w sprawach dotyczących kredytów frankowych. Od tego czasu, przez kolejne pięć lat, osoby posiadające kredyty denominowane w walutach obcych, które zamieszkują poza Warszawą, nie mogą kierować swoich pozwów do tzw. Wydziału Frankowego w Sądzie Okręgowym w stolicy. Ten wydział cieszył się dużą popularnością wśród frankowiczów ze względu na korzystne orzecznictwo, co doprowadziło do gromadzenia się tam rekordowej liczby spraw. Na koniec 2023 roku liczba spraw frankowych osiągnęła tam 45 500, co oznacza, że jeden sędzia musiał zajmować się około 1,5 tysiącem spraw, co uniemożliwiało ich rozpatrzenie w krótkim czasie.
Ministerstwo Sprawiedliwości zareagowało na ten problem jeszcze za kadencji Zbigniewa Ziobry, co zaowocowało zmianą przepisów, które umożliwiają frankowiczom kierowanie pozwów tylko do sądów znajdujących się najbliżej ich miejsca zamieszkania. Skutki tych działań są już widoczne — w 2023 roku do Wydziału Frankowego SO w Warszawie wpłynęło „tylko” 18 071 nowych spraw, co stanowi spadek o 30,9% w porównaniu z rokiem 2022, kiedy to liczba spraw wynosiła 26 141.
Problem z przeciążeniem sądów przez sprawy frankowe dostrzegła także dr Aneta Wiewiórowska-Domagalska, pełnomocniczka ministra sprawiedliwości ds. ochrony praw konsumentów. W wywiadzie dla „Newsweeka” ogłosiła ona plany zmniejszenia o 15% liczby spraw rozpatrywanych przez Wydział Frankowy SO w Warszawie.
Celem zmian w zasadach dotyczących właściwości miejscowej sądów w sprawach frankowych było przekierowanie dużej liczby pozwów z Sądu Okręgowego w Warszawie do innych sądów w kraju. Obecnie można stwierdzić, że ten zabieg okazał się skuteczny. SO w Warszawie był jedynym sądem, który odnotował spadek liczby nowych spraw frankowych w 2023 roku w porównaniu z rokiem 2022. Pozostałe sądy zgłosiły znaczne wzrosty liczby nowych spraw, często nawet o kilkaset procent.
Sprawdźmy, jak przedstawiała się sytuacja w 2023 roku w najbardziej obciążonych sprawami frankowymi sądach (bez Sądu Okręgowego w Warszawie):
Dla mniejszych sądów tak drastyczny wzrost liczby nowych spraw frankowych może być wyzwaniem organizacyjnym. Niemniej jednak frankowiczom nie powinno grozić znaczne wydłużenie czasu trwania spraw. Wiceminister sprawiedliwości Arkadiusz Myrcha zapowiedział na koniec ubiegłego roku wzmocnienie kadrowe wydziałów cywilnych zajmujących się sprawami frankowymi poprzez utworzenie dodatkowych 58 etatów sędziowskich, 58 etatów asystenckich oraz 116 etatów urzędniczych.
Tymczasem pełnomocniczka ministra sprawiedliwości ds. ochrony praw konsumentów przedstawiła mediom plan działania w celu przyspieszenia i usprawnienia procesów frankowych. Działania te obejmują m.in. szkolenia sędziów w zakresie stosowania prawa unijnego dotyczącego ochrony konsumentów oraz dostęp do analiz i bazy orzeczeń TSUE. To powinno umożliwić mniej doświadczonym sędziom lepsze zrozumienie spraw frankowych i ułatwić im wydawanie orzeczeń. Dodatkowo znaczącą poprawę przyniesie dalsza digitalizacja sądów, umożliwiająca elektroniczną wymianę dokumentów między sądem a pełnomocnikami.
Specjalizujemy się w sprawach kredytów frankowych - prowadzimy sprawy przeciwko wszystkim bankom, które udzielały kredytów frankowych. Miarą naszej skuteczności są wyroki sądowe w prowadzonych przez nas sprawach - sprawdź wyroki CHF. Wszystkich zainteresowanych zapraszamy do kontaktu z naszymi ekspertami lub skorzystania z darmowej analizy umowy kredytu frankowego - obejmującej analizę prawną wraz z wyliczeniem roszczeń i scenariuszy pozwu frankowego.
Sądy I instancji, czyli rejonowe i okręgowe, zarejestrowały 66 090 takich spraw w 2022 roku, podczas gdy w 2023 roku ich liczba wzrosła do 90 877. W tej liczbie zawarte są sprawy dotyczące kredytów związanych z kursem franka szwajcarskiego (89 638 w 2023 r., co stanowi 98,6% wszystkich spraw) oraz sprawy dotyczące kredytów związanych z innymi walutami obcymi (1 239 w 2023 r., co stanowi 1,4%).
W minionym roku zaobserwowano istotne zmiany dotyczące właściwości miejscowej sądów w sprawach frankowych. Od kwietnia ubiegłego roku frankowicze mogą składać pozwy jedynie do sądów właściwych dla swojego miejsca zamieszkania. Wprowadzone modyfikacje są już odnotowywane w statystykach sądowych. Sąd Okręgowy w Warszawie jako jedyny odnotował spadek liczby nowych spraw frankowych w 2023 roku. Natomiast pozostałe sądy odnotowały znaczne wzrosty tego typu postępowań, często sięgające nawet kilkaset procent w porównaniu z rokiem 2022. Największy wzrost procentowy miał miejsce w Sądzie Okręgowym w Tarnobrzegu, gdzie liczba nowych spraw frankowych zwiększyła się o 555,9% rok do roku.
Lawinowy przyrost spraw frankowych w 2023 r.
Wydział Statystycznej Informacji Zarządczej w Departamencie Strategii i Funduszy Europejskich, działający w ramach Ministerstwa Sprawiedliwości, opublikował statystyki dotyczące liczby nowych spraw frankowych, które trafiły do sądów w Polsce w roku 2023. Według tych danych, w ciągu tego roku do sądów rejonowych i okręgowych wpłynęło 90 877 nowych pozwów od frankowiczów oraz posiadaczy kredytów powiązanych z innymi walutami niż frank szwajcarski. Liczba ta zbliżyła się po raz pierwszy do symbolicznej granicy 100 tysięcy rocznie.Analizując dane z poprzednich lat, można zauważyć gwałtowny skok liczby nowych spraw w 2023 roku. W latach 2021 i 2022 do sądów trafiało nieco ponad 60 tysięcy spraw frankowych rocznie (w 2021 roku było ich 62 842, a w 2022 roku nieco więcej - 66 090). Lawinowy wzrost spraw frankowych dostrzec można było po raz pierwszy w 2020 roku, co można wiązać z głośnym wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie kredytu państwa Dziubak z końca 2019 roku. W 2020 roku sądy zarejestrowały 37 225 spraw frankowych, podczas gdy wcześniej rocznie wpływało do sądów 2 151 spraw (rok 2017), 7 212 spraw (rok 2018) oraz 11 563 spraw (rok 2019).
Kredyty pseudowalutowe trafiły do sądów II instancji w liczbie niemal 35 tys.
Dla frankowiczów oraz osób posiadających kredyty związane z innymi walutami obcymi istotne jest zrozumienie wpływu, jaki w ubiegłym roku miały sprawy w II instancji sądowej. Oznacza to, że tak duża liczba spraw przeszła już przez pierwszy etap procesu sądowego i znalazła się na etapie odwoławczym, który kończy się wydaniem ostatecznego wyroku. Jak prezentują się te statystyki w Ministerstwie Sprawiedliwości?W minionym roku sądy okręgowe, które rozpatrują apelacje od wyroków sądów rejonowych, zarejestrowały 1 536 spraw dotyczących kredytów we frankach oraz 26 spraw dotyczących kredytów powiązanych z innymi walutami obcymi. Większość spraw frankowych trafia jednak do sądów apelacyjnych, które rozpatrują apelacje od wyroków sądów okręgowych. W 2023 roku sądy apelacyjne odnotowały wpływ 32 326 spraw dotyczących kredytów we frankach szwajcarskich oraz 73 spraw dotyczących kredytów waloryzowanych kursami innych walut obcych. Razem sądy II instancji odnotowały w 2023 roku wpływ 33 961 spraw dotyczących kredytów we frankach i innych walutach. Najwięcej tego rodzaju spraw trafiło do Sądu Apelacyjnego w Warszawie (8 893).
Sąd Okręgowy w Warszawie odciążony pozostałe dociążone
W kwietniu 2023 roku doszło do wprowadzenia zmian w Kodeksie postępowania cywilnego, które zmodyfikowały właściwość miejscową sądów w sprawach dotyczących kredytów frankowych. Od tego czasu, przez kolejne pięć lat, osoby posiadające kredyty denominowane w walutach obcych, które zamieszkują poza Warszawą, nie mogą kierować swoich pozwów do tzw. Wydziału Frankowego w Sądzie Okręgowym w stolicy. Ten wydział cieszył się dużą popularnością wśród frankowiczów ze względu na korzystne orzecznictwo, co doprowadziło do gromadzenia się tam rekordowej liczby spraw. Na koniec 2023 roku liczba spraw frankowych osiągnęła tam 45 500, co oznacza, że jeden sędzia musiał zajmować się około 1,5 tysiącem spraw, co uniemożliwiało ich rozpatrzenie w krótkim czasie.
Ministerstwo Sprawiedliwości zareagowało na ten problem jeszcze za kadencji Zbigniewa Ziobry, co zaowocowało zmianą przepisów, które umożliwiają frankowiczom kierowanie pozwów tylko do sądów znajdujących się najbliżej ich miejsca zamieszkania. Skutki tych działań są już widoczne — w 2023 roku do Wydziału Frankowego SO w Warszawie wpłynęło „tylko” 18 071 nowych spraw, co stanowi spadek o 30,9% w porównaniu z rokiem 2022, kiedy to liczba spraw wynosiła 26 141.
Problem z przeciążeniem sądów przez sprawy frankowe dostrzegła także dr Aneta Wiewiórowska-Domagalska, pełnomocniczka ministra sprawiedliwości ds. ochrony praw konsumentów. W wywiadzie dla „Newsweeka” ogłosiła ona plany zmniejszenia o 15% liczby spraw rozpatrywanych przez Wydział Frankowy SO w Warszawie.
Celem zmian w zasadach dotyczących właściwości miejscowej sądów w sprawach frankowych było przekierowanie dużej liczby pozwów z Sądu Okręgowego w Warszawie do innych sądów w kraju. Obecnie można stwierdzić, że ten zabieg okazał się skuteczny. SO w Warszawie był jedynym sądem, który odnotował spadek liczby nowych spraw frankowych w 2023 roku w porównaniu z rokiem 2022. Pozostałe sądy zgłosiły znaczne wzrosty liczby nowych spraw, często nawet o kilkaset procent.
Sprawdźmy, jak przedstawiała się sytuacja w 2023 roku w najbardziej obciążonych sprawami frankowymi sądach (bez Sądu Okręgowego w Warszawie):
- Sąd Okręgowy w Poznaniu — wzrost nowych spraw frankowych w 2023 r. o 7 093, co stanowi 73,8% wzrost w porównaniu z 2022 r., kiedy liczba pozwów wynosiła 4 080.
- Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie — wzrost nowych spraw frankowych w 2023 r. o 6 933, co stanowi 134,4% wzrost w porównaniu z 2022 r., kiedy liczba pozwów wynosiła 2 958.
- Sąd Okręgowy we Wrocławiu — wzrost nowych spraw frankowych w 2023 r. o 4 583, co stanowi 126,2% wzrost w porównaniu z 2022 r., kiedy liczba pozwów wynosiła 2 026.
- Sąd Okręgowy w Krakowie — wzrost nowych spraw frankowych w 2023 r. o 4 413, co stanowi 118,2% wzrost w porównaniu z 2022 r., kiedy liczba pozwów wynosiła 2022.
- Sąd Okręgowy w Szczecinie — wzrost nowych spraw frankowych w 2023 r. o 4 115, co stanowi 78,6% wzrost w porównaniu z 2022 r., kiedy liczba pozwów wynosiła 2 304.
Dla mniejszych sądów tak drastyczny wzrost liczby nowych spraw frankowych może być wyzwaniem organizacyjnym. Niemniej jednak frankowiczom nie powinno grozić znaczne wydłużenie czasu trwania spraw. Wiceminister sprawiedliwości Arkadiusz Myrcha zapowiedział na koniec ubiegłego roku wzmocnienie kadrowe wydziałów cywilnych zajmujących się sprawami frankowymi poprzez utworzenie dodatkowych 58 etatów sędziowskich, 58 etatów asystenckich oraz 116 etatów urzędniczych.
Tymczasem pełnomocniczka ministra sprawiedliwości ds. ochrony praw konsumentów przedstawiła mediom plan działania w celu przyspieszenia i usprawnienia procesów frankowych. Działania te obejmują m.in. szkolenia sędziów w zakresie stosowania prawa unijnego dotyczącego ochrony konsumentów oraz dostęp do analiz i bazy orzeczeń TSUE. To powinno umożliwić mniej doświadczonym sędziom lepsze zrozumienie spraw frankowych i ułatwić im wydawanie orzeczeń. Dodatkowo znaczącą poprawę przyniesie dalsza digitalizacja sądów, umożliwiająca elektroniczną wymianę dokumentów między sądem a pełnomocnikami.
Specjalizujemy się w sprawach kredytów frankowych - prowadzimy sprawy przeciwko wszystkim bankom, które udzielały kredytów frankowych. Miarą naszej skuteczności są wyroki sądowe w prowadzonych przez nas sprawach - sprawdź wyroki CHF. Wszystkich zainteresowanych zapraszamy do kontaktu z naszymi ekspertami lub skorzystania z darmowej analizy umowy kredytu frankowego - obejmującej analizę prawną wraz z wyliczeniem roszczeń i scenariuszy pozwu frankowego.
Data publikacji: 10 kwietnia 2024
