Finansowanie akcji kredytowej - jak organizują to banki i jakie to są koszty?

Banki prowadząc stosunkowo specyficzną działalność gospodarczą muszą mieć nieustanny dostęp do gotówki. W innym wypadku trudno byłoby o to, by bank był w stanie zachować płynność finansową na odpowiednim poziomie, pozwalającą pozostawać bankowi wypłacalnym. Jakie możliwości pozyskiwania funduszy mają banki? Jest ich kilka. Banki korzystają z zewnętrznych środków, mają też własne zyski. Niezwykle istotną rolę odgrywają depozyty klientów. Należy też zauważyć, że to struktura finansowa danego banku wskazuje źródło finansowania bankowej działalności.
 

Działalność uregulowana przepisami

Funkcjonowanie banku regulowane jest przepisami. Jest to głównie ustawa - Prawo bankowe z dnia 29 sierpnia 1997 r. Jednak to nie jedyne dyrektywy, do których instytucje finansowe muszą się stosować. Funkcjonują także europejskie akty prawne, które wyznaczają określone ramy zachowania się i działania banków. Wracając do samego finansowania to można podzielić je na wewnętrzne i zewnętrzne. Banki głównie finansują swoją działalność ze źródeł zewnętrznych i zobligowane są do tego, by miały opracowane i funkcjonujące procedury oraz strategie, dzięki którym możliwe jest oszacowanie i konsekwentne utrzymywanie wewnętrznego kapitału. Zauważyć należy, że źródła finansowania banku przekładają się wprost na takie obszary tej działalności jak płynność, wypłacalność czy rentowność.
 

Banki i ich własny kapitał

Założenie banku wiąże się z tym, że musi on na starcie mieć kapitał założycielski. Ten ma pochodzić od inwestorów. Przechodząc do konkretów to bank jako spółka akcyjna w dniu jego zarejestrowania musi mieć do dyspozycji kwotę w wysokości 5 milionów euro, natomiast bank spółdzielczy 1 milion euro. A co z kapitałem własnym? Ten pochodzić może z emisji udziałów oraz akcji. Zysk netto także składa się na kapitał własny instytucji bankowej. Te środki są własnością banku i mają przełożyć się na jego bezpieczeństwo finansowe. Najczęściej nie jest to jednak kwota wyższa niż 10% sumy bilansowej banku.

Warto też zwrócić uwagę na art. 126 prawa bankowego. Mowa w nim o tym, że banki powinny posiadać własne fundusze dopasowane do wielkości działalności bankowej. Funkcjonuje także podział kapitału własnego na:

• kapitał zapasowy,
• kapitał akcyjny,
• kapitał rezerwowy,
• niepodzielony wynik finansowy z lat ubiegłych,
• zyski z roku bieżącego.

 Jeśli bank chce zwiększyć swój kapitał może to zrobić jeśli akcjonariusze zrzekną się części zysków netto. Wówczas te środki zostaną dołączone do kapitału zapasowego czy też rezerwowego.

Pozyskanie funduszy przez bank może także być realizowane poprzez emisję własnych papierów wartościowych. Jeśli bank ma taki zamysł musi o tym poinformować Narodowy Bank Polski. Informacje przekazane NBP muszą obejmować wartość takich papierów, a także warunków, na jakich będzie realizowana emisja. Konieczne także jest publiczne poinformowanie o tym, że na rynku pojawiła się oferta banku. Niezbędne w takiej publikacji jest podanie terminu składania ofert, rodzaj papierów wartościowych, oprocentowanie, termin wykupu czy też warunki wcześniejszego wykupu.
 

Podstawowe źródło finansowania banku? Depozyty bankowe.

Depozytypochodzące od klientów są realnie największym źródłem finansowania banków. Są to lokaty terminowe, a także środki zgromadzone na ROR. Depozyty klientów składają się nawet na ¾ źródeł finansowania. Upraszczając tę praktykę można ją określić jako wykorzystywanie oszczędności klientów, by móc udzielić kredytu innym klientom. Warto też podkreślić, że dla banków depozyty są źródłem finansowania generującym małe koszty. Wyróżnia się trzy rodzaje depozytów:

• depozyt bieżący – innymi słowy są to depozyty na żądanie lub a`vista. W tym przypadku depozytariusz może wypłacić środki w dowolnym momencie przykładowo z konta osobistego,
• depozyt terminowy – tutaj należy podpisać umowę z bankiem na czas określony, na 1, 3, 6 czy 12 miesięcy,
• depozyt oszczędnościowy – można dowolnie wypłacać środki z tym zastrzeżeniem, że darmowa wypłata może być zrealizowana raz w miesiącu, kolejne będą generować dodatkowe opłaty.

Bank może także skorzystać z pomocy krajowego banku centralnego. Jest to wówczas „awaryjne wsparcie finansowe”, w strefie euro udzielane przez ELA (emergency liquidity assistance). Bank musi spełnić warunek takiej pomocy w postaci wypłacalności placówki oraz lokalizacji. Celem takiej pomocy jest zabezpieczenie klientów banku przed utratą pieniędzy oraz wyeliminowanie ryzyka, jakie może się pojawić w wyniku destabilizacji systemu bankowego.